Do przestępstw białych kołnierzyków zalicza się również tzw. fałsz materialny tj. podrabianie dokumentów. To przestępstwo jest często popełnianie przez osoby prowadzące działalność gospodarczą, przy czym nie chodzi tu jedynie o kadrę zarządzającą różnorodnych przedsiębiorstw, ale przez wszystkie osoby uprawnione do posługiwania się dokumentami i do ich wystawiania. Jako to przestępstwo można także zakwalifikować wypełnienie blankietu w sposób niezgodny z wolą osoby, która go wystawiła czy też podpisanie czyimś nazwiskiem bądź podrobioną parafką faktury lub dokumentu W-Z .
Norma z art. 270 KK chroni wiarygodność dokumentów, a w konsekwencji pewność obrotu prawnego. Rzeczone przestępstwo najczęściej nie godzi w dobra prywatne danej osoby, wskutek czego kiedy sporządzane jest zawiadomienie o jego popełnieniu, często wskazuje się, że występuje ono w zbiegu z innym przestępstwem np. przeciwko mieniu.
Do wypełnienia ustawowych znamion przedmiotowego przestępstwa konieczny jest dokument. Dokumentem w tym znaczeniu jest każdy przedmiot, który stanowi dowód jakiegokolwiek uprawnienia lub obowiązku dowolnej osoby, co oznacza, że dokumentem może być przykładowo bilet wstępu na dane wydarzenie, żeton i inne przedmioty uprawniające do określonego świadczenia.
Na pojęcie dokumentu składają się trzy elementy: nośnik danej informacji oraz jej doniosłość prawna. Nośnik może być materialny (kartka papieru) albo niematerialny tj. dane komputerowe. Informacją jest zapis dowolnego rodzaju, który niekoniecznie musi mieć trwały charakter. Najistotniejszym z elementów jest trzeci z nich – prawny charakter zawartej w dokumencie informacji. Może on dotyczyć każdej sfery prawa. W doktrynie podkreśla się, że ten dowód prawa lub okoliczności mającej prawne znaczenie, musi mieć charakter samoistny.
Przestępstwo z art. 270 może przybrać różne formy tj. podrobienia lub przerobienia dokumentu, ale również posłużenia się podrobionym lub przerobionym dokumentem.
Jest to sporządzenie dokumentu w taki sposób, że zachowuje on pozory jakby pochodził od innej osoby niż od sprawcy. Ważnym jest fakt, iż przestępstwo to uznaje się za popełnione niezależnie od tego czy osoba, której podpis podrobiono, wiedziała o tym lub wyrażała na to zgodę.
Polega natomiast na nadaniu istniejącemu, prawdziwemu dokumentowi odmiennej treści niż pierwotnie w nim zawarta. Nie ma w tym wypadku znaczenia charakter i rodzaj naniesionych zmian, Dokument może być przerobiony np. poprzez dopisanie treści, poprawki lub sporządzenie nowej umowy o innej treści.
Niezwykle istotnym jest fakt, iż nie można podciągnąć do odpowiedzialności osoby, która posługując się danym dokumentem nie wiedziała, że jest on przerobiony lub podrobiony, co oznacza, że działała nieumyślnie.
Kodeks karny typizuje przestępstwo fałszerstwa materialnego w art. 270, zgodnie z którym osoba podrabiająca lub przerabiająca dokument bądź używająca takiego dokumentu jako autentycznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Tej samej karze podlega osoba, która wypełnia blankiet poświadczony cudzym podpisem niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego blankietu używa. Przygotowanie do tego rodzaju przestępstwa podlega natomiast karze do roku pozbawienia wolności.
Szukasz profesjonalnej pomocy prawnej? Skontaktuj się ze mną.
spiewak.krzysztof@gmail.com Pon – Pt 09:00-17:00