Ustanowienie rozdzielności majątkowej

Ustanowienie rozdzielności majątkowej

W związkach małżeńskich zdarza się, że tylko jedna ze stron ma udział w powstaniu wspólnego majątku. Istnieją także przypadki, kiedy udział mają obie strony, jednak istnieją między nimi duże dysproporcje. Jeśli jeden ze współmałżonków nienależycie wydaje środki finansowe zebrane przez drugiego z nich lub w nienależyty sposób wykonuje swoje obowiązki, sposobem może okazać się ustanowienie rozdzielności majątkowej.

Zawarcie związku małżeńskiego związane jest z powstaniem wspólności majątkowej, jednak możliwe jest również ustanowienie rozdzielności majątkowej. Istnieją jej 2 rodzaje. Jest to rozdzielność majątkowa umowna oraz rozdzielność przymusowa. Ustanowienie rozdzielności majątkowej małżonków możliwe jest zarówno przed sądem, jak i u notariusza. O ile małżonkowie nie podpiszą umowy majątkowej, nazywanej intercyzą, w ich majątku będzie istniała wspólność. Oznacza to, że środki finansowe zgromadzone przez małżonków tworzą majątek wspólny. Wspólność dotyczy przedmiotów, które małżonkowie nabyli w czasie trwania małżeństwa. Niezależnie od tego, w jakim stopniu współmałżonek przykłada się do stworzenia majątku wspólnego, ma w nim taki sam udział.

Wspólność majątkowa

Wspólność majątkowa powstaje z mocy prawa w sytuacji, gdy współmałżonkowie nie podpiszą intercyzy. Jeśli nie zawrze się intercyzy, domyślnym ustrojem majątkowym w małżeństwie będzie właśnie wspólność. Do wspólnego majątku małżonków włącza się między innymi wynagrodzenie za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej, dochody z majątku wspólnego i osobistego, a także środki zgromadzone na rachunku funduszu emerytalnego małżonków. Warto zaznaczyć, że nie wszystko jednak wlicza się do majątku wspólnego. Nawet w czasie trwania małżeństwa dysponują oni majątkiem osobistym. Zalicza się do niego przedmioty nabyte przed powstaniem małżeństwa, a także otrzymane w trakcie jego trwania darowizny oraz spadki, o ile nie zaznaczono, że mają one wejść do majątku wspólnego.

Mimo powstania rozdzielności majątkowej małżonkowie mogą jednak nabywać pewne rodzaje praw wspólnie. Dotyczy to w szczególności prawa własności. W takiej sytuacji, na przykład, jeśli kupią oni samochód czy dom, mają prawo do części udziału wyrażonej za pomocą ułamka. Mogą oni w takiej sytuacji decydować samodzielnie o swojej części majątku i nie wymaga to zgody drugiego małżonka.

Potrzebujesz porady prawnej?

Rozdzielność majątkowa w prawie

Kwestie dotyczące rozdzielności majątkowej reguluje prawo rodzinne. Przepisy prawne dotyczące rozdzielności majątkowej zawarto w artykule 52 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Zgodnie z nim „Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej”.Oznacza to, że rozdzielność majątkowa małżonków możliwa jest między innymi w sytuacji, kiedy to naruszone zostaje dobro rodziny, a także zagrożony jest interes majątkowy drugiego małżonka.

Skutki rozdzielności majątkowej

Najważniejszym skutkiem rozdzielności majątkowej jest fakt, że wraz z jej zaistnieniem przestaje istnieć wspólność majątkowa oraz majątek wspólny. W przedmiotach, które objęto współwłasnością, małżonkowie będą mieć od momentu powstania rozdzielności po 50% udziału, który wchodzi do majątku prywatnego. Po ustanowieniu rozdzielności majątkowej każdy ze współmałżonków zarządza swoim majątkiem. Co więcej, to, co nabędzie on w przyszłości, zasila wyłącznie jego majątek. Małżonek w takiej sytuacji nie odpowiada również za długi drugiego małżonka. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, w której udzielił on poręczenia. Rozdzielność majątkowa nie ma wpływu na inne obowiązki i prawa wynikające z faktu pozostawania w związku małżeńskim, zatem cały czas konieczne jest wzajemne wspieranie się małżonków oraz płacenie na utrzymanie rodziny.

Jedną z częstych sytuacji, w której małżonkowie decydują się na rozdzielność majątkową, jest zakładanie własnej działalności gospodarczej. Wtedy to, jeśli dana działalność okaże się niepowodzeniem, nie jest konieczna egzekucja z majątku drugiego małżonka. Brak odpowiedzialności za długi współmałżonka nie działa jednak wstecz. Oznacza to, że jeden z małżonków nie odpowiada za długi drugiego, o ile jednak powstaną one po ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Jeżeli jakieś zobowiązania powstały przed powstaniem rozdzielności majątkowej i nie spłacono ich, ściąga się je z majątku wspólnego.

Jak ustanowić rozdzielność majątkową?

Jeśli małżonkowie zawrą umowę, po jej zawarciu każdy z nich zachowuje majątek nabyty po zawarciu umowy, a także przed jej zawarciem, który należy do majątku osobistego. Aby zawrzeć taką umowę, konieczne jest przedstawienie aktu małżeństwa, jeśli strony są już małżonkami. By do zawarcia umowy doszło, obydwie strony muszą mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Jeśli podpisano intercyzę, każdy ze współmałżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem oraz go pomnaża. Jeden z małżonków nie może zatem sprzeciwić się działaniom drugiego małżonka, które dotyczą dysponowania jego własnym majątkiem.

Należy jednak pamiętać, że w pewnych okolicznościach takie rozwiązanie jest niezwykle krzywdzące. Dotyczy to sytuacji, kiedy to jedna z osób pracuje zawodowo i utrzymuje rodzinę, natomiast druga zajmuje się domem. Warto zaznaczyć, że ustanowienie rozdzielności majątkowej możliwe jest nie tylko przed zawarciem małżeństwa, ale również w trakcie jego trwania. W takim przypadku wspólne udziały zalicza się na rzecz majątków osobistych. Umowę dotyczącą rozdzielności majątkowej należy sporządzić w formie aktu notarialnego. Do zawarcia takiej umowy konieczna jest zgoda obu stron.

Zawierając intercyzę, zatem decydując się na umowną rozdzielność majątkową, ma się do wyboru 2 jej rodzaje. Jednym z nich jest zwykła rozdzielność majątkowa. Druga to natomiast rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków. Zawierając zwykłą rozdzielność majątkową, małżonkowie zachowują majątek, który nabyli przed zawarciem umowy, jak i majątek, który nabyli później. Małżonkowie zarządzają nim samodzielnie. Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków różni się od zwykłej rozdzielności majątkowej tym, że ten ze współmałżonków, który zgromadził mniejszy majątek w czasie trwania małżeństwa, może zażądać od drugiego małżonka jego wyrównania np. w przypadku rozwodu. Wyrównanie dorobku małżonkowie mogą ustalić samodzielnie w umowie, ale mogą oni również wnosić o rozstrzygnięcie przez sąd.

Ustrój przymusowy

Jeżeli małżonkowie nie są w stanie się porozumieć w kwestii zawarcia intercyzy lub jeśli powodem jej podpisania miało być niewłaściwe zachowanie się współmałżonka, prawdopodobnie konieczne będzie sięgnięcie do środków sądowych. Nazywa się to ustrojem przymusowym. Sprawy o ustanowienie rozdzielności majątkowej mogą toczyć się mimo trwającego wyroku rozwodowego. W przeciwieństwie do intercyzy, w przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej wyrokiem sądu, nie jest potrzebna zgoda małżonków. Aby ustanowić rozdzielność majątkową, można również złożyć do sądu odpowiedni pozew. Sąd właściwy do rozstrzygania spraw dotyczących rozdzielności majątkowej to sąd rejonowy, wydział cywilny, właściwy dla miejsca zamieszkania pozwanego.

Jeżeli pozew rozpatrzono pozytywnie, rozdzielność powstaje z chwilą wskazaną w wyroku. Zatem najwcześniejszą datą może być dzień wytoczenia powództwa. W wyjątkowych sytuacjach może się zdarzyć, że sąd wskaże jako początek istnienia rozdzielności majątkowej małżonków dzień, który przypada przed dniem wytoczenia powództwa. Sytuacja taka może wystąpić np. jeśli małżonkowie żyją w rozłączeniu. Nie wolno zapominać o tym, że pozew taki należy w odpowiedni sposób uzasadnić. Do pozwu należy zatem dołączyć wszystkie dowody, które mogą być istotne dla sprawy. Mogą należeć do nich między innymi rachunki.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej z mocy prawa

W niektórych sytuacjach przewidziano powstanie rozdzielności majątkowej z mocy prawa. Dotyczy to sytuacji, w których jednego z małżonków ubezwłasnowolniono częściowo lub całkowicie, ogłosił on upadłość, bądź między współmałżonkami orzeczono separację. W takiej sytuacji rozdzielność majątkowa powstaje z dniem uprawomocnienia się wyroku sądu.

Mimo faktu, że w pewnych okolicznościach ustanowienie rozdzielności majątkowej jest rozwiązaniem korzystnym, nie jest tak zawsze. Nie w każdej sytuacji rozdzielność małżonków przyniesie skutki, jakich się oczekuje.

Powiązane Posty

Zostaw komentarz

Witryna jest chroniona przez reCAPTCHA i Google Politykę Prywatności oraz obowiązują Warunki Korzystania z Usługi.